طرحواره شکست | درمان سریع طرحواره شکست

در طرحواره شکست شما احساس می کنید در مقایسه با افراد هم سن و سال خود، شکست خورده اید. اگر در دام این تله گیر کرده باشید، حس شکست خوردگی و ناموفق بودن دست از سر شما برنمی دارد.

وضعیت زندگی افرادی که طرحواره شکست دارند با حس درونی شکست نقریبا هم خوانی دارد. شاید افرادی را ببینید که با وجود تله شکست به پیشرفت های بزرگی دست یافته اند، اما این افراد از درون همچنان احساس می کنند، موفق نیستند.

اگر دچار تله شکست هستید، باید از طرحواره درمانی کمک بگیرید. پیشنهاد می شود از مشاور تلفنی و مشاور روانشناس مرکز پیام مشاور کمک بگیرید تا بتوانید طرحواره خود را تعدیل کنید و زندگی بهتری را تجربه کنید. 

مطالبی که در این مقاله می خوانید:

چگونه طرحواره شکست شکل گرفته است؟

نشانه ها و علائم طرحواره شکست

آسیب ها و عوارض طرحواره شکست

مراحل درمان طرحواره شکست

نتیجه گیری

چگونه طرحواره شکست شکل گرفته است؟

1- والدین شما از عملکرد شما در زمینه تحصیل، وزرش و سایر حوره ها انتقاد کرده اند. پدر یا مادر اغلب شما را کودن، ابله، دست و پاچلفتی و… خطاب کرده اند و در قبال شما رفتار توهین آمیزی داشته اند.

2- پدر، مادر و یا یکی از آنها فوق العاده موفق بوده اند. و شما در مقایسه با او به این نتیجه رسیده اید که هیچ گاه نمی توانید طبق معیارهای بلند پروازانه او به موفقیت دست یابید.

3- والدین شما یا یکی از آنها اصلا به موفقیت های شما توجهی ندارند یا بدتر اینکه موفقیت شما را تهدیدی علیه خود تلقی می کنند.

4- شما در حوزه های تحصیلی، ورزش و… مثل هم سن و سال های خود نبوده اید و در این زمینه سخت در چنبره احساس حقارت گیر کرده اید.

5- با خواهر و برادر و دیگران مقایسه شده اید و به تدریج به این نتیجه رسیده اید که در زمینه موفقیت نمی توانید به گرد پای آنها برسید.

6- به دلیل مهاجر بودن احساس بی گانگی می کرده اید. و یا از نظر اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی از هم سن و سال هایتان پایین تر بوده اید. 

7- والدین شما برای پیشرفت به اندازه کافی برای شما محدودیت و نظم قائل نشده اند. و به محض ایجاد کوچکترین ناکامی دست از کار می کشیدید.

نشانه ها و علائم طرحواره شکست

1- عدم تلاش برای کسب مهارت: برای کسب مهارت شغلی لازم هیچ تلاشی نمی کنید. به دنبال موفقیت های سریع و بزرگ هستید یا تلاش می کنید با اغراق در برخی از ویژگی های خودتان، دیگران را گول برنید که آدم موفقی هستید.

2- نامتناسب بودن شغل و استعداد: شغلی انتخاب می کنید که در سطح استعداد شما نیست. مثلا تحصیلات شما در حد عالی است اما راننده تاکسی می شوید.

3- عدم تلاش برای پیشرفت: تلاش نمی کنید که در شغل خود پیشرفت کنید. و به محض یک بار ناکامی دست از تلاش برمی دارید.   

4- فرار از کارهای رقابت آمیز: تحمل ندارید که برای دیگران کار کنید. و دوست ندارید در کارهای رقابت آمیز شرکت کنید. از این رو زندگی شغلی شما به شکست منتهی می شود.     

5- تعویض دائمی شغل: نمی توانید در یک شغل بیش از یک مدت دوام بیاورید. دائم شغل عوض می کنید. همه کاره و هیچ کاره اید.   

6- تصور احمق بودن نسبت به خود: احساس می کنید آدم بی استعداد و احمقی هستید. و حتی اگر منصفانه قضاوت کنیم آدم موفقی هستید با این حال خودتان را بی استعداد و به درد نخور تلقی می کنید. 

7- بی ارزش دانستن مهارت هایتان: برای توانایی ها و مهارت هایتان ارزش قائل نمی شوید. و خطاها و نقطه ضعف های خودتان را پر رنگ جلوه می دهید.   

8- احساس دائمی شکست: سعی می کنید با تمرکز بر سایر جنبه های زندگی تان کمبودهای درونی تان را جبران کنید. اما غافل از اینکه احساس شکست دست از سر شما برنمی دارد.

آسیب ها و عوارض طرحواره شکست

طرحواره شکست این باور را در فرد به وجود می آورد که زاتا فردی ناکام و شکست خورده است. این باور می تواند در بسیاری از حنبه های زندگی فرد تاثیر منفی بگذارد. در ادامه به برخی از این تاثیرات منفی می پردازیم:

احساس بی‌ارزشی:

یکی از آسیب‌های اصلی طرحواره شکست، احساس بی‌ارزشی است که در فرد ایجاد می‌کند. این افراد به دلیل باور به شکست‌های گذشته خود، از هر گونه تلاش جدیدی خودداری می‌کنند و احساس می‌کنند که توانایی انجام هیچ کاری را ندارند. این باور به آن‌ها اجازه نمی‌دهد که با اعتماد به نفس به جلو حرکت کنند و همیشه در حالت ناتوانی به سر می‌برند.

مشکلات در حوزه شغلی:

افرادی که با طرحواره شکست دست و پنجه نرم می‌کنند، در محیط کاری معمولاً از پذیرش مسئولیت‌های بیشتر و چالش‌های جدید خودداری می‌کنند. آن‌ها می‌ترسند که دوباره شکست بخورند یا از عهده وظایفشان برنیایند. این ترس از شکست، مانع پیشرفت شغلی آن‌ها می‌شود و باعث می‌شود که به فرصت‌های جدید دست پیدا نکنند.

افسردگی و اضطراب:

احساس ناتوانی و بی‌ارزشی که افراد مبتلا به طرحواره شکست تجربه می‌کنند، به طور طبیعی می‌تواند منجر به افسردگی و اضطراب شود. این افراد ممکن است دائماً نگران این باشند که در هر زمینه‌ای شکست خواهند خورد و این اضطراب در نهایت می‌تواند به اختلالات روانی مانند افسردگی منجر شود.

مشکلات در روابط:

افراد مبتلا به طرحواره شکست ممکن است در روابط خود نیز دچار مشکلاتی شوند. ترس از طرد شدن یا شکست در ارتباطات باعث می‌شود که این افراد در روابط خود دچار مشکل شوند. آن‌ها ممکن است به دلیل عدم اعتماد به نفس و احساس بی‌ارزشی، نتوانند روابط پایداری برقرار کنند و دائماً از ترس عدم پذیرش و طرد شدن، از دیگران فاصله بگیرند.

اجتناب از چالش‌ها:

این افراد به دلیل ترس از شکست و از دست دادن کنترل، به طور معمول از مواجهه با چالش‌ها و تجربیات جدید خودداری می‌کنند. به همین دلیل، همیشه در یک دایره بسته از احساسات منفی و شکست‌های گذشته گرفتار می‌مانند و فرصت‌های رشد و تغییر را از دست می‌دهند.

مراحل درمان طرحواره شکست

صحت و سقم احساس شکست را بررسی کنید.

با کودک درون خود ارتباط برقرار کنید که هنوز احساس شکست می کند.

به کودک درون خود کمک کنید تا پی ببرد که قدری نامنصفانه با او برخورد شده است.

استعداد، توانایی ها و مهارت هایتان را برای موفقیت بشناسید.

تلاش کنید الگوی تکراری شکست های خود را بشناسید.

زمانی که متوجه الگوی تکراری شکست شدید، طرحی نو برای تغییر این الگو درافکنید.

برای برطرف سازی تله زندگی شکست، کارت آموزشی یا خلاصه ای مفید از مطالب درمان تهیه کنید. طرح تغییر گام به گام را دنبال کنید.

نتیجه گیری:

در نهایت می توان  گفت طرحواره شکست یک مشکل پیچیده است که درمان آن زمانبر می باشد. اما با تلاش و پشتکار می توان بر این طرحواره غلبه کرد و آن را تا حد زیادی تعدیل نمود.

برای درمان طرحواره شکست روش های زیادی از جمله سی بی تی، واقعیت درمانی، رواندرمانی، طرخواره درمانی و… وجود دارد.

پیشنهاد ما روش طرحواره درمانی می باشد. در این روش درمانگر با تمرکز بر روی خاطرات کودکی فرد به بازسازی این خاطرات می پردازد. و مسیر درمان را گام به گام با شما طی می کند.