اختلال شخصیت مرزی چیست؟ | علائم و روش های درمان

اختلال شخصیت مرزی چیست؟ علایم و درمان شخصیت مرزی کدام است؟ یکی از اختلالات شخصیتی رایج است که بیشتر مردم تا کنون نام آن را شنیده‌اند. بعضی از افراد به محض اینکه رفتار عجیبی از طرف مقابل‌شان می‌بینند، به او می‌گویند:«تو مرزی هستی!».

با این حال در اغلب اوقات اگر از آنها بپرسید شخصیت مرزی چگونه است، اطلاعات دقیقی از آن ندارند. در این مقاله قصد داریم که به طور علمی به شما توضیح دهیم که اختلال شخصیت مرزی چیست؟ چه علائم و درمان‌هایی دارد.

و اگر تمایل دارید می توانید در بخش روانشناسی آنلاین مرکز پیام مشاور از خدمات مشاوره ای ما استفاده کنید. همراه ما باشید.

اختلال شخصیت مرزی چیست؟

در جواب به سوال اختلال شخصیت مرزی چیست؟ باید گفت که اختلال شخصیت مرزی یا Borderline Personality Disorder، یکی از اختلالات روانی مربوط به شخصیت است.

طبق راهنمای تشخیصی اختلالات روانی، این اختلال در خوشه یا کلاستر B قرار می‌گیرد. ویژگی اصلی این اختلال، عدم ثبات در روابط بین‌فردی و نوسانات شدید در خلق فرد است. 

ویژگی دیگر این افراد این است که ترس از رها شدن آنها را بسیار آزار می دهد. و همچنین تصویر مبهم و نامفهومی از خود دارند.

علائم اختلال شخصیت مرزی چیست؟

همانطور که در بخش «اختلال شخصیت مرزی چیست؟» ذکر کردیم، علائم اصلی این بیماری شامل عدم ثبات در روابط بین‌فردی و نوسانات شدید خلقی می‌ باشد که در ادامه به بررسی تمامی موارد می پردازیم:

1- نوسانات شدید خلق و خو:

این افراد ممکن است چند روز یا چند ساعت بسیار سرخوش و خوشحال باشند اما بعد از آن به افسردگی تغیییر حالت دهند.

2- داشتن روابط ناپایدار و بی‌ثبات:

روابطشان با دیگران اغلب ناپایدار می باشد. من است به فردی به شدت وابسته شوند اما بعد از آن به سرعت از آن شخص دل بکنند.

3- ترس شدید از رها شدن:

به شدت از اینکه دیگران رهایشان کنند می ترسند. بنابراین این احساس ممکن است منجر به رفتارهایی مثل کنترلگری، اصرار مکرر و حتی خودزنی شود.

4- داشتن خودپنداره‌ی ناپایدار:

این افراد اغلب تصویر روشنی از خود ندارند. بنابراین در مورد هویت خودشان و اهدافشان معمولا دچار سردرگمی می شوند.

5- انجام رفتار تکانشی و خطرناک:

رفتارهای مثل خرج کردن بی رویه، مصرف موارد مخدر، رانندگی پرخطر و خودزنی از علائم این بیماری می باشد.

6- احساس پوچی مداوم:

این افراد معمولا در زندگی احساس بی معنایی و پوچی می کنند. 

7- مشکل در مدیریت خشم:

معمولا افراد مرزی نمی توانند به درستی خشم خود را کنترل کنند. و این رفتارهای خشم گیرانه معمولا در ادامه احساس طرد شدن و ناامیدی رخ می دهد.

8- داشتن افکار پارانوئیدی:

افراد مرزی افکار مشکوکانه و پارانوئیدی زیادی دارند. به همه چیز مشکوک هستند و به سختی به دیگران اعتماد می کنند.

چه عواملی باعث ابتلا به بیماری شخصیت مرزی می‌شود؟

به طور کلی محققان علل مختلفی را برای سبب‌شناسی اختلال شخصیت مرزی مطرح می‌کنند. مهم‌ترین عوامل عبارتند از:

_ سوء‌استفاده‌ی جنسی و وجود تروما در کودکی

_ دلبستگی ناایمن بین فرد و والدین در کودکی

_ مسائل ارثی و ژنتیکی

_ وجود مشکل در بخش‌هایی از مغز که احساسات و رفتار را کنترل می‌کنند.

آیا ابتلا به اختلال شخصیت مرزی پیامدهای خطرناکی دارد؟

با توجه به اینکه افراد مبتلا به شخصیت مرزی بسیار رفتار تکانشی و ناگهانی دارند، ممکن است دست به کارهایی چون خودکشی بزنند. به علاوه نرخ قماربازی و اعتیاد نیز در این افراد بالاتر است.

روابط بین‌فردی افراد مبتلا به اختلال شخصیت مرزی چگونه است؟

افراد مبتلا به شخصیت مرزی بسیار نگاه صفر و یکی به دیگران دارند. اگر یک نفر طبق خواسته‌ی آنها عمل کند، از او بتی از خوبی می‌سازند. با این حال، اگر همان فرد کمی برخلاف میل آنها عمل کند، به سرعت او را حقیر می‌کنند!

اما در کل می توان گفت افراد مرزی روابط درستی با دیگران ندارند. و به خاطر خلق ناپایدار خود نمی توانند روابط پایدار و سالمی با دیگران داشته باشند.

برای درمان اختلال شخصیت مرزی چه راه‌هایی وجود دارد؟

درمانگران معمولا با توجه به شدت علائم نوع درمان را انتخاب می‌کنند. اگر بیمار علائم حادی از خود نشان دهد و خطر خودکشی وجود داشته باشد، بستری در بیمارستان و دارودرمانی، خط اول درمان است. در غیر این صورت، از روان‌درمانی استفاده می‌شود. در ادامه به شرح روان‌درمانی‌ها می‌پردازیم.

رفتاردرمانی دیالکتیکی:

طبق شواهد، رفتاردرمانی دیالکتیکی بهترین روان‌درمانی برای درمان اختلال شخصیت مرزی است. در این درمان سعی می‌شود که بیمار با احساسات واقعی خود روبه‌رو شود و آن را بپذیرد.

همچنین سعی می‌شود که بیمار بیاموزد که چگونه می‌تواند رفتار تکانشی‌ و خشم خود را کنترل کند.

روان‌درمانی شناختی رفتاری و اختلال شخصیت مرزی:

یکی دیگر از درمان‌های موثر در زمینه‌ی اختلال شخصیت مرزی، درمان شناختی رفتاری است. در این درمان سعی می‌شود که بیمار با افکار ناکارآمد خود روبه‌رو شود و بفهمد این افکار و باورها چگونه باعث رنج او می‎شود.

در آخر بیمار با کمک درمانگر، رفتارهای مناسبی را جایگزین رفتار تکانشی و ناکارآمد قبلی می‌کند. و به مرور زمان رفتارهای کارآمد نقش پر رنگ تری را در زندگی فرد ایفا می کنند.

درمان مبتی بر ذهن آگاهی:

این روش درمانی به فرد کمک می کند تا به افکار و احساسات خود آگاه تر شوند. و به جای واکنش نشان دادن به آنها سعی کنند آنها را مشاهده کنند. این روش به افزایش اگاهی در زمان حال و پذیرفتن تجربیات به همان صورتی که هستند تاکید دارد.

افراد درگیر با بیماری مرزی اغلب درگیر افکار منفی، احساسات شدید و رفتارهای تکانشی هستند و این روش به آنها کمک می کند تا نسبت به احساسات خود آگاهی بیشتری داشته باشند. و بهتر بتوانند روی احساسات منفی خود کنترل داشته باشند.

جمع‌بندی

در این مقاله آموختیم که شخصیت مرزی چیست؟ این بیماری چه علائمی دارد و چه عواملی باعث بروز آن می‌شود. همچنین توضیح دادیم که این بیماری چه پیامدهای خطرناکی دارد و بنابراین درمانهای درست برای این بیماری را توضیح دادیم.

اگر به این بیماری مبتلا هستید بهتر است هرچه زودتر درمان بگیرید. چرا که اگر بیماری رشد کند و حادتر شود درمان نیز سخت تر می شود.

همچنین دقت داشته باشید با داشتن برخی از این علائم نمی توانید مبنا را بر داشتن این بیماری بگذارید. بنابراین حتما باید برای تشخیص از متخصص کمک بگیرید.